Sigara ile alkol, keyif verici olmanın yanı sıra bağımlılık yapıcı maddeler grubundadır. Vücudun farklı bölgelerinde çeşitli sorunlara neden olan bu maddeler, bir arada veya ayrı ayrı kullanıldığında ciddi yaşam tehditleri oluşturabilir.
Başta sigara gelmek üzere her türlü içki ve uyuşturucu maddenin vücuttaki sayısız organa zarar verdiği bilinmektedir. Bu organlar arasında akciğer ile karaciğer gibi hayati fonksiyonların yürütüldüğü organlar da yer alır.
Sigara ve Alkolün Zararları Nelerdir?
Düzenli sigara ile alkol tüketimi ilk başta bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve buna bağlı olarak vücudun hastalıklara karşı dirençsiz kalmasına neden olur. Uzun süreli alkol ve sigara kullanımında vücudun farklı noktalarında çeşitli problemler ortaya çıkabilir.
Sigara temel olarak akciğeri, alkol ise karaciğeri olumsuz yönde etkiler. Daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürebilmek için bu maddeleri yaşamdan çıkarmak gerekir. Sigara ve alkol kanserden diyabete, tüberkülozdan kısırlığa kadar pek çok riski barındırır.
Sigara İçmenin Zararları
Sigara içmek pek çok hastalığın tetikleyicisidir; başta akciğer, ağız ve pankreas kanseri olmak üzere sayısız rahatsızlığın gelişmesinde etkilidir. Sigara kullanmanın başlıca riskleri ise şunlardır:
Solunum Sistemine Etkileri
Sigara dumanında solunum yollarını tıkayan ve iltihabi reaksiyonlara neden olan maddeler bulunur. Bu maddelerin solunması halinde bronşlar tahriş olur, kendi kendini temizleyen akciğer sistemi hasar görür. Düzenli sigara içenlerde kronik öksürük, balgam ve solunum sıkıntısı gibi şikayetler ortaya çıkar. Özellikle küçük yaşta başlanan sigara alışkanlığı akciğer büyümesini de olumsuz yönde etkiler ve KOAH hastalığına davetiye çıkarır.
Kalp ve Damar Sistemine Etkileri
Sigara kullanmak, kan akış hızının engellenmesindeki en önemli nedenlerdendir. Kan damarlarında zararlı plak oluşumuna neden olarak damar tıkanıklığı riskini artırır. Ayrıca kandaki oksijen seviyesini azaltır ve bu damarlardan beslenen organların yeterli oranda oksijen alamamasına sebebiyet verir. Sigara kullanımı ile kandaki kötü kolesterol seviyesinde artış gözlenir ve buna bağlı olarak damar daralması yaşanır. Sonuç olarak kalp krizi ve felç riski artar.
Ağız ve Diş Sağlığına Etkileri
Sigaranın içindeki katran maddesi dişlerin sararmasına ve lekelenmesine neden olurken, bir yandan da diş eti problemlerine zemin hazırlar. Sigara nedeniyle kan akış hızı azaldığından diş etinde problem oluşma hızı artar. Bunun yanı sıra ağız içinde bakteri oluşumu gözlenir ve diş çürükleri, ağız kokusu gibi sorunlar ortaya çıkar.
Cilt Sağlığına Etkileri
Sigara kullanan bireylerin ciltleri soluk, gri ve sağlıksız bir görünüme sahip olur. Çünkü nikotin ciltteki kan dolaşımını zayıflatarak cildi besleyen kanalların tıkanmasına yol açar. Sonuç olarak cilt, kırışmalara ve yıpranmaya açık hale gelir. Sivilce, akne, siyah nokta oluşumu artarken parlaklık ve canlılık azalır.
Beyin Üzerindeki Etkileri
Sigaranın neden olduğu damar sertliği beyin fonksiyonlarını da olumsuz şekilde etkiler. Beyne giden damarların tıkanmasıyla birlikte beyin kanaması ve ölüm riski fazlasıyla artar. Ayrıca düzenli sigara kullanımı hafızanın zayıflamasına ve mantıklı düşünme kabiliyetinin yitirilmesine de sebep olur.
Bunların yanı sıra; sigara içmek vücudun insülin salgılama şeklini etkileyerek zaman içinde diyabet riskini artırır. Hem erkek, hem de kadınlar için kısırlık faktörleri arasında yer alır. Akciğer, meme, pankreas ve kolon kanseri gibi sayısız doku ve organda tümörlü yapı oluşma riskini artırır. Bu nedenle sigara kullanmanın fiziksel olduğu kadar hayati riskleri de vardır. Ayrıca sigaranın kötü etkileri sadece sigara içmekle gelişmez, sigara dumanında da sayısız zararlı madde bulunur. Bu nedenle sigara içilen ortamlardan uzak durulması gerekir.
Alkol Tüketmenin Zararları
Alkol ve sigara vücut üzerinde ciddi komplikasyon oluşturma riskine sahip maddelerdir. Ayrıca bu iki madde genellikle bir arada kullanıldığından hayati riskler daha da şiddetlidir. Sigara gibi benzer sıkıntılara neden olan alkolün temel zararları ise şu şekilde sıralanabilir:
- Alkol en başta karaciğer hücrelerinde yağlanmaya neden olarak siroz hastalığı riskini artırır. Karaciğer, vücuda dışarıdan gelen maddeleri filtreleyerek vücudun ihtiyacı olan besinleri almasını sağlar. Alkoldeki maddeleri zararsız hale getirmek için daha fazla çalışır ve zaman içinde yorularak görevini yapamaz hale gelir. Bu durum ise karaciğer yağlanması ile sonuçlanır.
- Alkol toksik bir maddedir ve içindeki bu zararlı maddeler damar sağlığına iyi gelmez. Alkol tüketiminin artmasıyla birlikte damar daralma ve sertlik riski artar. Sonuç olarak diğer organlar damarlar tarafından yeterli oranda beslenemez hale gelir.
- Alkol, kalp ritim bozukluğu ve kalp yetersizliği gibi hayati risk taşıyan pek çok sorunun ana sebeplerindendir.
- Çeşitli mide hastalıkları ve sindirim bozuklukları alkolün içindeki etken maddelerden kaynaklanır. Uzun vadeli alkol tüketimi ile ülser, gastrit, mide iltihabı gibi mide rahatsızlıkları riski artar.
- Alkol kullanan bireylerde tüberküloz riski normal bireylere göre 28 kat daha fazla olur. Aşırı alkol kullanımı bağışıklık sistemini zayıflattığı için tüberküloza davetiye çıkarır ve akciğerde iltihaplanma oluşmasına neden olur. Ayrıca kusmalar sırasında mide içeriğinin akciğere kaçması ile de akut akciğer iltihabı gözlenebilir.
- Alkol, beyin fonksiyonlarının gerektiği gibi işlememesine neden olur. Kısa dönemde karar alma, hareket etme ve düşünme kabiliyetinin zayıflamasına sebebiyet verirken; uzun dönemde kalıcı beyin hasarları bırakabilir. Ayrıca kısa süreli hasarlar da trafik kazası, düşme, çarpma ve yaralanma gibi hayati risk taşıyan sonuçlar doğurabilir.
- Beyinden göze giden görme sinirleri ve alkol kullanımından etkilenir. Göz bebeği sararmaları, uyuşmaları ve görme bozuklukları alkol tarafından tetiklenir.
- Uzun süreli alkol kullanımı koku duyusunun zayıflamasına ve burun çevresinde yer alan kılcal damarların patlamasına sebep olur. Bu durumda burun kanamaları meydana gelir.
- Alkolün bir diğer etkisi de cilt üzerinde kızarıklık ve şişkinlik oluşturmasıdır. Aşırı alkol tüketimi fiziksel açıdan rahatsızlık verici olan kalıcı kızarıklık ve leke oluşumuna neden olur.
- Alkol vücuttaki suyu emer ve vücudun susuz kalmasına neden olur. Bu durum öksürük, ses kısıklığı ve kalınlaşan ses tonu gibi sonuçlar doğurur.
- Alkol nedeniyle yaşanan su kaybı; ağız kuruluğu, tat alma duyusunda bozulma, ağız kokusu, diş eti hastalıkları ve ağız içi enfeksiyon gelişimi gibi çeşitli hijyenik sorunlara yol açar.
- Düzenli alkol kullanan bireylerde uyku düzeni ve kalitesi oldukça kötüdür. Yetersiz uykunun ise vücuda fiziksel ve psikolojik anlamda pek çok olumsuz etkisi vardır. Yetersiz uyku en başta, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve depresif ruh halinin etkin olmasına neden olur.
Alkol ve sigara genel sağlık durumunun kötüleşmesine sebep olur. Böbrek ve bağırsak iltihapları, mide rahatsızlıkları, üreme sorunları ve daha pek çok hastalık bu iki maddenin tüketiminden kaynaklanır. Özellikle gebelerde alkol ve sigara tüketiminin olması halinde, anne karnındaki bebekte kalıcı beyin hasarları, komplikasyonlar ve ölü doğum riski bulunur. Fiziksel sağlığı olduğu kadar, ruh halini de kötü yönde etkileyen bu iki alışkanlığın sonlandırılması sağlıklı bir yaşam sürmek adına fazlasıyla önemlidir. Bireyin yaşı ve ne kadar süredir alkol sigara kullandığı önemli olmaksızın, bu iki kötü alışkanlık hayatın herhangi bir döneminde tamamen sonlandırılabilir. Bu aşamada yardıma ihtiyaç duyuyorsanız, uzman doktorlara ve sağlık çalışanlarına danışabilirsiniz.