EBUS Bronkoskopi yönteminde; EBUS cihazı, bükülebilir bir bronkoskopun ucuna eklenmiş prob ile ses dalgaları yayarak yani ultrasonografi ile bronş duvarının arkasındaki lenf bezi, doku ve kan damarlarını da çok net olarak ultrason görüntüsü olarak göstermektedir.
EBUS Bronkoskopi , özel iğnesi sayesinde özellikle göğüs boşluğu içerisinde normal bronkoskopi yöntemi ile ulaşılamayan bölgelerdeki büyümüş lenf bezlerinin ya da merkezi havayollarına komşuluk gösteren lezyonların içine girebilmeye olanak sağlar (Resim 1). Biyopsi yapılmak istenen lenf bezi veya tümör kitlesi bu ultrasonografi ile görüldükten sonra bronkoskopun içerisinde özel olarak üretilmiş bir ince iğne bronkoskopun ucuna gönderilmekte ve ultrasonografik görüntü altında bu lenf bezi ya da kitleden parça alınabilmektedir.
Endobronşiyal ultrasonografinin bir diğer önemli özelliği de komplikasyon riskinin çok düşük olmasıdır. Biyopsi yapılırken gerçek zamanlı olarak görüntüleme yapılabilmes ve kitle ile kan damarlarının ultrasonografi ile görüntülenmesi sayesinde bir birinde ayırdığı için istenilmeyen damar yaralanmalardan kaçınılmasına olanak sağlar.
EBUS Bronkoskopi cihazı ile bu lenf bezlerinin içlerinden örnek alındığında işlem devam ederken aynı anda operasyon odasında bulunan patolog tarafından değerlendirilir (Resim 2). Operasyon odasında patolog bulunması işlemin süresini azaltmakta ve tanı değerini arttırmaktadır. EBUS sayesinde hastaların yaklaşık % 95’inde doğru bir evreleme yapılabilir. Yine kanser dışı hastalıklarda da benzer olarak çok yüksek bir oranda teşhise ulaşılabilir. EBUS ile tanı konulamayan nadir olgularda ise genel anestezi altında yapılan ve daha invaziv işlemler olan mediastinoskopi veya torakoskopi gibi cerrahi yöntemlerin uygulanmasına geçilir.
Bu nedenle EBUS;
- Bronş ağacının içerisini ilgilendiren hastalıkların tanısında
- Konvansiyonel yöntemlerle ulaşılamayan tümörlerin tanısında
- Özellikle göğüs boşluğu içerisindeki büyümüş lenf bezlerinin tanısında
- Tüberküloz, sarkoidoz, lenfoma, diğer enfeksiyon hastalıkları ve diğer organ kanserleri gibi tanısında
- Bronş ağacının dışında mediasten dediğimiz göğsün orta kesimindeki hastalıklarında
- Büyük akciğer damarları düzeyindeki pıhtıların saptanmasında başarı ile kullanılabilmektedir
- EBUS en büyük oranda akciğer kanseri evrelemesinde kulanılır.
- Akciğer kanserinde doğru tedavi için doğru bir evreleme yapılması şarttır. Çünkü evreye göre teavi düzenlenmektedir. Özelikle göğüs içerisinde yer alan mediastinal lenf bezlerinde tümör yayılımı olması ya da olmaması konusunda EBUS , tedavi konusundaki temel belirleyicidir
- Bölgesel lenf nodu tutulumu ve yaygınlığı
- Transbronşiyal iğne aspirasyonu için rehberlik, tümöral invazyon, vasküler yapıların olmayanlardan ayırt edilmesi sayılabilir.
Yöntemin hastaya sağladığı avantalar
Bu yöntem, özellikle göğüs boşluğu içerisindeki büyümüş lenf bezlerinin tanısında, konvansiyonel yöntemlerle ulaşılamayan tümörlerin tanısı ve evrelemesi ile tedavi kararında, sarkoidoz, lenfoma, tüberküloz gibi hastalıkların tanısında, büyük akciğer damarları düzeyindeki pıhtıların saptanmasında başarı ile kullanılabilmektedir.
- Bu yöntemin kullanılması ile birçok hasta gereksiz ameliyatlardan korunmakta ve kan damarlarının ultrasonografi ile görüntülenmesi sayesinde damar yaralanması riski ortadan kalkabilmektedir.
- Bu yöntemin kullanılması ile birçok hasta gereksiz ameliyatlardan korunmakta ve hastanede yatırılmadan 15 – 30 dakikalık ağrısız bir işlemle akciğer hastalıklarının tanısı ve evrelenmesi sağlanabilmektedir.
- Komplikasyon oranı azdır.
- İşlem süresince tansiyon, nabız, elektrokardiyografi, oksijen satürasyonu gibi tüm hayati fonksiyonlar bir monitör üzerinden takip edilmektedir.
- İşlem sırasında nadiren ajitasyon, öksürük ve iğne yerinde kanama gibi hafif yan etkiler görülebilmektedir.
EBUS yöntemi; kişiyi ileri cerrahi girişimden kurtarabilen oldukça gelişmiş bir tanı yöntemidir.
Hastada genel anestezi ile hastanede yatırılarak yapılan bazı tanısal cerrahi girişimlerin yapılmasına gereksinimi azaltmiştir.