Akciğer kanseri tarama programı (tarama testi) ile akciğer kanseri daha kolay tespit edilerek tedaviye daha hızlı başvurulmaktadır.
Akciğer kanseri dünyada en sık gürülen kanser olup tüm dünyada kanser ölümleri arasında birinci sırada yer almaktadır.
Akciğer kanseri erkeklerde en sık öldüren birinci kanser kadınlarda ise ikinci kanserdir.
Dünya genelinde, tanı konduğunda akciğer kanserlerin çoğu metastatik yapmış, yani akciğer dışındaki organlara sıçramış haldedir.
Bu evrede cerrahi şansı neredeyse yok denecek kadar azdır. En gelişmiş tedavi yöntemlerine rağmen, hastaların %86'sı beş yıl içinde kaybedilmektedir.
Bu nedenle, akciğer kanseri çok geç belirti verdiği için doktora başvurma ihtiyacı duymadığından çok erken dönemde yakalanabilmesi için bilim dünyası ciddi bir şekilde çaba sarf etmektedir.
ABD'de yapılan "Ulusal akciğer kanseri tarama çalışması" sonuçlarında. Akciğer kanseri için yüksek risk taşıyan kişilerde
- En az 30 paket-yıl sigara içen ya da içmiş, ancak 15 yıldan az süredir bırakmış.
- 55-74 yaş arası sağlıklı kişiler olarak tanımlanmıştır.
Bu çalışmada, sağlıklı kişilerde, akciğerin düşük doz bilgisayarlı tomografisi ile 3 yıl boyunca yılda bir kez akciğer kanseri taraması yapılmış ve araştırma sonucunda:
- Erken evrede yakalanan akciğer kanseri oranının arttığı
- Geç evrede yakalanan akciğer kanseri oranının azaldığı
- Akciğer kanseri tarama programı yapılırken akciğer kanseri tanısı konan hastalarda uygulanan tedaviler ile akciğer kanserine bağlı ölüm oranlarının %20 azaldığı
- Aynı hastalarda tüm nedenlere bağlı ölüm oranlarının %7 azaldığı saptanmıştır.
Özetle: akciğer kanseri konusunda akciğer kanseri tarama yöntemeleri yetersiz kalmıştır.
- Yılda bir tekrarlanan akciğer grafisi ve/veya balgam tahlillerinin, akciğer kanserinden ölümleri engellemede veya azaltmada bir rolünün olmadığı bilinmektedir.
- Akciğer kanseri açısından riskli bireylere yapılacak “Düşük doz akciğer bilgisayarlı tomografisi“nin tarama yöntemi olarak kullanılabilir.
- 50-55 yaşın üzerinde, en az 20-30 yıldır günde 1 paket (veya 10 yıldır günde 2 paket) sigara içen bireylere çekilmesi gerekir.
- Genetik testlerde maalesef yeterli değildir.
- Onun için en iyi korunma yöntemi sigara bırakma programlarına yönlendirmek.