Diyafram Tümörleri
Göğüs boşluğu ve karın boşluğu arasında yer alan diyafram, iki kısmın birbirinden ayrılmasını sağlayan önemli bir organdır. Solunumun %80’ninden sorumludur. Diyafram hastalıklarında öncelikle solunum mekaniği bozulduğu için hasta sağlığında büyük riskler oluşabilir.
Tümör oluşumu durumunda solunum başta olmak üzere pek çok doku olumsuz şekilde etkilenebilir. Bu yazımızda diyafram tümörleri nelerdir, belirtileri ve tedavi yöntemleri nasıldır? gibi soruları yakından inceledik.
Diyafram Tümörü Nedir?
Diyafram, nefes alıp verme sırasındaki işleviyle öne çıkan bir organdır. Nefes alışverişinde kasılan diyaram, kaburga kaslarının da kasılması ile birlikte göğüs boşluğu genişleten en önemli organdır. Diyaframın bu hareketleri, solunumun önemli şekilde desteklenmesini sağlar. Diyaframda oluşacak herhangi bir tümör, bu hareketin düzgün gerçekleşmemesine neden olduğundan, solunum fonksiyonunda önemli bozukluğa neden olur.
Diyafram tümörünün görülme sıklığı son derece nadirdir.
Anatomik olarak göğüs kafesine bağlı şekilde konumlanan diyaframda, tümör gelişimi gözlenirse hem göğüs boşluğu hem de karın boşluğunda ki komşu hayati organlara yayılabilir.
Diyafram Tümörü Nedenleri Nelerdir?
Diyafram tümörü başlıca iki nedenden ötürü oluşur: Bunlardan ilki yapısal bozukluklar, diğeri ise diyafram travmalarıdır.
- Yapısal Bozukluklar: Diyafram fıtığı, çeşitli tümörler ve işlevsel bozukluklar diyafram yapısında hasara yol açar. Bunun sonucunda diyaframda sinir felci gelişimi gözlenebilir. Bu durumların sık tekrarlaması tümör ve kanser oluşumuna neden olur.
- Diyafram Travmaları: Diyaframda yırtık ve travma oluşumu gözlenirse tümör gelişimi olabilir. Aniden durma, sert çarpma ve sıkışma gibi durumlarda diyafram yapısı zarar görür. Ciddi zarar görme durumlarında diyaframda kanama meydana gelir ve bu kanamalar akciğerde kan toplanmasına neden olur. Kanama, yırtık ve delinme gibi travmalar sonucunda bölgede bakteri oluşumu izlenir ve zaman içinde tümör meydana gelir.
- Diğer Nedenler: Yukarıda sayılan nedenler dışında tütün ve tütün ürünlerinin sık tüketilmesi de bölgesel tümör oluşumu ile sonuçlanabilir. Bu kimselerde akciğerlerden tam verim alamama ve sık öksürme gibi olumsuz durumlar ortaya çıkar.
Diyafram tümörleri sıklıkla (%60 oranında) selim şekilde ortaya çıkar. Selim diyafram tümörleri genellikle diyaframdaki kistler ve yağ bezeleri (lipomlar) şeklinde kendini gösterir.
Habis tümörler şişlik ve ağrılı oluşan fibrosarkom ve rabdomiyosarkomlar şeklinde olur. Sıçrama ile oluşan metastatik tümörler ise iyi veya kötü huylu olabilir.
Diyafram Tümörü Kimlerde Görülür?
Diyafran tümörü son derece nadir bir tümör olsa da, genellikle selim yani iyi huyludur. Fakat diyaframda kendi tümörlerinin yanı sıra akciğer ve karaciğerden sıçramış kötü huylu tümörlerde görülebilir.
Sıklıkla selim olarak ortaya çıkan diyafram tümörlerinin kadın ve erkeklerde görülme oranı hemen hemen aynıdır, fakat kadınlarda biraz adha sık görülür.
Çoğunlukla 40-50 yaş aralığında ortaya çıkar. Başka organ kanserinin geliştiği hastalarda kanserin diyaframa sıçrama veya kan yoluyla aktarılma ihtimali vardır. Buna karşılık, diyafram pek çok organa komşu olduğundan karakteristik özelliklerini tespit etmek zordur.
Radyolojik yöntemlerde tespit edilen diyafram tümörlerinin hangi organla ilgili olduğu çoğunlukla karıştırılır.
Diyafram Tümörü Belirtileri Nelerdir?
Diyaframda tümör varlığı kendini şiddetli öksürük, ağrı ve soluk alıp vermede güçlük gibi belirtilerle belli eder. Bunun yanında kanamayla karakterize tükürük de oluşabilir. Bu belirtileri gösteren bir hastada diyafram kanseri varlığından bahsedilebilir.
Ayrıca akciğerlerin nefes almada zorlanmasına neden olan tümörler, bakteri oluşumuna neden olabilir. Bu da hastada kısa sürede halsiz ve nefes nefese kalma gibi şikayetlere yol açar.
Göğüs kısmında hemoptizi, göğüs asimetrisi, görünür kitle oluşumu, pnömotoraks gibi belirtilerle kendini gösteren diyafram tümörü; karında hassasiyet, ağrı, kusma ve bulantı gibi belirtilere neden olur. Ek olarak en sık rastlanan diyafram tümörü belirtileri şunlardır:
- Bel, karın ve sırta vuran şiddetli ağrı
- Zor nefes alma
- Solunum sırasında güçlük çekme
- Düşük oksijen seviyesi
- Göğüs ve omuzlarda ağrı
- Hipertansiyon
- Çarpıntı
- Tekrarlayan pnömoni (zatürre)
Çok nadir de olsa herhangi bir belirti vermeden oluşan diyaframdaki kanserli hücreye müdahale edilmemesi halinde, kanser öncelikle akciğerlere ve oradan bütün vücuda yayılarak ölümcül hale gelebilir. Bu nedenle diyafram tümörü tespit edilen hastaların acilen tedavi olması gerekir.
Diyafram Tümörü Nasıl Tedavi Edilir?
Diyafram tümörü oldukça riskli ve tehlikeli bir hastalıktır. Tümör gelişimi gözlenen hastaya acil müdahale şarttır. Aksi halde hastalık çok hızlı ilerleyerek geri dönülmez hasarlara neden olabilir.
Zamanında tedavi edilmeyen diyafram tümörü bütün vücutta iflasa yol açarak hasta ölümüne sebebiyet verebilir. Bu durumda hastaya uygulanması gereken öncelikli tedavi yöntemi kemoterapidir. Bunun yanında hekim önerisiyle ilaç kullanımı da olabilir.
Diyafram tümörü tedavisinde dikkat edilmesi gereken en önemli konu, düzenli hekim kontrolüne gitmek ve hekim uyarılarına harfiyen uymaktır. Tümör tespit edilen hastalarda tümörün izlenmesi ve düzenli olarak kontrol edilmesi, diğer doku ve organları korumak adına oldukça önemlidir.
Tanı koymada Tomografi ve MR gibi farklı görüntüleme teknikleri uygulanır ve kötü huylu tümör gelişimi söz konusuysa öncelik cerrahi operasyondur. İleri seviyedeki lokal tümörlerde ise kombine tedavi yöntemleri uygulanabilir.
Düzenli kontrol ve takip ile hastaların tedavi olma ve tamamen iyileşme şansı bulunur. Fakat bu hastalık herkeste farklı seviyelerde gelişebilir ve zamanında müdahale oldukça hayatidir. Bu nedenle tedavi edilmeyen ileri seviyeli tümörlerde, hastalık ölümle sonuçlanabilir.
Diyafram Tümörü Tanısı Nasıl Koyulur?
Diyafram tümörü tespiti oldukça zordur, çünkü bazı durumlarda hastalık farklı doku ve organları ilgilendiren sorunlarla karıştırılabilir. Kesin tanı için ileri seviye görüntüleme teknikleri uygulanmalıdır. Bu tekniklerden bazıları şunlardır:
- Akciğer grafisi ve üst düzey görüntüleme teknikleri olan BT/MR incelemesi ile net şekilde görüntülenmesi
- Frenik sinir uyarı testi
- Ultrason
- Solunum testi
- Kan gazı testi
- Histopatolojik doku incelemesi
Diyafram Tümörü Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Diyafram tümörünün evrelenmesi ile uygun evredeki hastaya öncelikle cerrahi operasyon gerekir. Bu durumda karın ya da göğüs boşluğu açılan hastadan tümörlü yapı kesilerek çıkarılır.
Hastaya uygulanacak kesin tedavi yöntemi tümörlü yapının yayılma durumu, hastanın genel hali ve tümörün konumu ile ilişkilidir. Bazı hastalarda endoskopik yöntemler de operasyona dahil edilebilir. Kesin ameliyat yöntemi için uzman hekimin önerisi dinlenmelidir.