Hidatik Kist Echinococcus granulosus paraziti tarafından oluşturulan ve en sık karaciğer ve akciğeri tutan hayvan kökenli bir enfeksiyondur. Bu parazit tarafından vücudun çeşitli organlarında oluşturulan kistlerin görüldüğü bir hastalıktır.
- En sık karaciğer ve akciğerlerde kistler oluşmasına rağmen öbür organlarda ortaya çıkar.
- Sıklıkla besi hayvancılığı yapılan kırsal bölgelerde görülür.
- Sokak köpekleri ile temas halinde bulunan insanlarda daha sıktır.
Genelde akciğerin alt lobda lokalize olan bu kitlerin büyümesiyle çevre organlara bası yapar. Buna bağlı olarak karın ağrısı, solunum sıkıntısı, akciğer enfeksiyonu,sağ alt kadranda şişlik, safra yolu tıkanması, karaciğer fonksiyon testlerin yükselmesi gibi kendini güsterir.
Bu enfeksiyon köpek gibi ev hayvanlarının dışkılarıyla ve bu hastalıkla enfekte hayvanların etlerinin yenmesiyle insana geçer. Özellikle parazitten arındırılmamış hayvanların dışkıları çok büyük risk faktörüdür. Bu hastalık hayvancılıkla uğraşan insanlarda normal popülasyona göre daha sık görülür.
Hidatik Kist Tanısı Nasıl Konur ?
Ultrason ve Bilgisayarlı Tomografi ( BT ) ile kist hidatiği rahatça tanı konulur. Aynı zamanda serolojik olarak kanda elisa ve indirek hemaglutinasyon testleri ile ekinokokal antikorlar saptanabilir. (Kanda testler çalışılarak hastalık saptanabilir)
Akciğer Hidatik Kistlerinin Tedavisi Nedir?
- Akciğerdeki hidatik kist tedavisi ilk önerilen şekli cerrahidir.
- Ameliyat için uygun olmiyan ve çok sayıda kisti olan hastalar için ise ilaç (albendazol) tedavisidir. Bu tedavi biraz uzun sürübilir. Bazen ilaç tedavisi hastada kisti yok etmediği yada kist boşaldıktan sonra oluşan boşlukta enfeksiyon kaynağı olabileceği için cerrahi ilk tercihtir. Kisti patlamiş ve göğüs boşluğuna yayılmiş bazı durumlarda tekrar kist oluşmasın diye de ilaç kulanılabilir.
Hidatik Kist Ameliyat Yöntemleri Nelerdir?
Açık Ameliyat: Torakotomi dediğimiz yöntem ile yani 5. ve 6. kaburgalar arasını açılarak akciğere ulaşılarak yapılır. Bu yöntemle mümkün olduğundan kisti patlatmadan ve akciğere zarar vermeden bu kistler çıkarılır. Bu kistler çıkarırken patlatılmaması önemli , her türlü patlama ihtimaline karşı akciğer boşluğuna yayılmaması için tedbirler alınır. Kist çıkarıldıktan sonra; açık bronş ağızları dikilir ve akciğerdeki oluşan boşluk enfeksiyon için risk oluşturmasın diye kapatılır. Kısaca bu ameliyata enükülasyon yada kistotomi kapitonaj denilir.
Kapalı – Torakoskopik Yöntem: Bazı hastalarda torakoskopik yöntem yani göğüs boşluğu açılmadan 2-3 delikten video yardımıyla ( VATS) ile kapalı ameliyat ile bu kistler çıkarılabilir.
Ameliyatan sonra ne gibi komplikasyonlar gelişebilir
Burda hastanın yaşı, genel durumu, solunum fonksiyonları ve diğer organlar (akciğer, karaciğer, böbrek, gibi) ile ilgili bozuklukların varlığ riski artırır. En çok korkulan ameliyat sonrası hava kaçağı oluşması ve drenin uzun süre kalmasına bağlı enfeksiyon riskinin artması. Bu durumlar önceden bilindiği için zaten ameliyatan genelde tedbir alındığı için okadar sık görülmez.
Hastanede kalış süresi
Hidatik kist ameliyatı sonrasında ortalama hastanede kalış süresi 4-5 gündür.
Kist Hidatikten Korunma Yollar Nelerdir ?
İnsanda hidatik hastalığı kontrol etmek ya da önlemek, köpeklerdeki hastalığın kontrolu ya da eliminasyonuna dayanır. Fakat insanların geleneklerden uzaklaflması söz konusu oldu¤u için pek kolay sonuca varılamamaktadır.
- En Kolay Yol: Besinlerin kaynatılması. E. granulosus yumurtasındaki dölüt (onkosfer) sıcak su ile 60 °C’de 10 dakikada, 70 °C’de 5 dakikada, 100 °C’de 1 dakikada öldürülebilmektedir.
- Ev hayvanlarını parazitten arındırmak.
- İnfekte hayvanın etlerinin yenilmemesi.
- Açık alanlarda hayvan dışkısıyla temasta bulunabilecek meyve-sebzelerin yenmemesi
- Hayvancılıkla uğraşan insanlarda el hijyenin sağlanması.
- Meyve ve sebzelerin iyi yıkanması.
- Küçük yaşta çocukların hayvan dışkılarına temasının engellenmesi.
Kist Hidatik İle İlgili Yayınlarımız
1. Dincer SI, Demir A, Sayar A, Gunluoglu MZ, Kara HV, Gurses A. Surgical treatment of pulmonary hydatid disease: a comparison of children and adults. J Pediatr Surg. 2006 Jul;41(7):1230-6. PubMed PMID: 16818054.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=dincer%2C+S%C4%B0%2Cadalet+demir+pediatric+surgery+journal
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022346806001928?via%3Dihub
2. DİNÇER, Seyyit İbrahim; DEMİR, Adalet. Enfeksiyöz Hastalıklar ve Cerrahi Tedavileri: Akciğer Kist Hidatik.Turkiye Klinikleri Journal of Thorasic Surgery Special Topics, 2011, 4.2: 104-111.
http://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-enfeksiyoz-hastaliklar-ve-cerrahi-tedavileri-akciger-kist-hidatik-62200.html
Merhabalar hocam kolay gelsin, akciger de 6 nodul, karaciğer de 2 tane olan hıdatık kist hastasıyım. Andozol 400 mg ilacı 3 hafta kullandım karacıger emzımlerımı KFC degerını 450 yukseltı, 3 aya yakın kullanmıyorum ilacı. 2 hafta once 89 dusmustu, 5 gun ilaca basladım 750 cıktıgını ogrendım. Ameliyat onermedı su durum da ne yapabilirim tesekkur ederim.